De leeftijdsopbouw biedt meer inzicht dan een paar kengetallen

In de praktijk blijkt het voor de meeste melkveehouders een eye-opener te zijn als ze in beeld krijgen hoe hun veestapel is opgebouwd. De leeftijdsopbouw laat zien hoeveel koeien per leeftijdsgroep er in het koppel lopen. En wanneer koeien uitvallen. Slechts 30% van de jongere koeien haalt de vierde lactatie. Gemiddeld wordt zo’n 15% volwassen. De meeste koeien krijgen veel te vroeg teveel problemen. Maar ook de neiging om een koe, vaak onnodig, in te ruilen voor een vaars drukt de levensduur.

Van jong naar oud
Als we naar grotere populaties kijken, dan zien we een gelijkmatige leeftijdsopbouw. In onderstaande figuur is het gemiddelde van de pilot Geef-ze-de-vijf, met ruim 3000 koeien, voor de jaren 2019 (blauwe kolommen) en 2022 (rode kolommen) weergegeven. De sterke afname van het aantal koeien in de eerste vijf lactaties is in de loop van het project afgevlakt waardoor er minder jongere en meer oudere koeien in de populatie komen. Tegelijkertijd verandert ook het afvoerpatroon. Dat verschuift van de jongere naar de oudere koeien zoals in de onderste helft van de grafiek te zien is.

Geen bedrijf is hetzelfde
Bedrijven nemen verschillende maatregelen en die hebben niet altijd hetzelfde effect. Daardoor wijkt de leeftijdsopbouw op het bedrijf vaak af van het gemiddelde. In onderstaande figuur is een voorbeeld gegeven van een bedrijf uit de pilot voor de jaren 2019 en 2022. De les hieruit is: kijk niet naar gemiddelden maar naar je eigen bedrijf.

Maatregelen maken het verschil
Levensduurmaatregelen hebben invloed op de leeftijdsopbouw van de veestapel. De uitval onder de vaarzen in de pilot daalde van gemiddeld 10% naar 5%. En afhankelijk van de soort maatregelen heeft dat meer of minder effect gehad op de oudere koeien. In onderstaande tabel is van de pilotgroep het percentage koeien in de verschillende leeftijdsgroepen aangegeven voor 2019 en 2022. De sterke afname in de eerste vier lactaties verdwijnt en meer koeien bereiken de vijfde lactatie. Het aandeel koeien in de vijfde lactatie naam toe van 8% naar 11%. De afvoer in de eerste vier lactaties daalde van 68% naar 47%. En daardoor steeg het aandeel oudere koeien van 15% naar 24%. Net als bij de leeftijd zie je dat ook de uitval verschuift naar de latere lactaties. Dat is pure winst maar heeft ook gevolgen voor het management.

Kennisplatform
Op het kennisplatform gaan we aan de hand van praktijkvoorbeelden dieper in op een aantal maatregelen die direct effect hebben op de levensduur en de veestapelopbouw. Maak nu gebruik van de actie in de nieuwsbrief voor gratis toegang tot het platform.

Meer "onderzoek en praktijk"